Het achtvoudige pad naar verlichting

Houding (sillã):

Zuiver spreken

Zuiver handelen

Zuiver levensonderhoud

Concentratie (Bhavana samadhi)

Zuivere inspanning

Zuivere opmerkzaamheid

Zuivere concentratie

Wijsheid (Bhavana pañña)

Zuiver inzicht

Zuivere bedoeling

Het achtvoudige pad is de uitleg van de vierde edele waarheid van de 4 edele waarheden. Deze vierde edele waarheid kun je pas inzien als je de derde edele waarheid hebt ingezien. De derde pas als je de de tweede hebt ingezien en de tweede pas als je de eerst hebt ingezien. 

* 1e edele waarheid Dhukka Het leven bestaat uit lijden

* 2e edele waarheid Samudaya De oorzaak van dit lijden

* 3e edele waarheid Nirodha De waarheid van het verdwijnen van het lijden

* 4e edele waarheid Magga De waarheid (Dharma) van de weg. (Magga verwijst naar het 8-voudige pad)

Het achtvoudige pad is dus een methode om lijden te laten verdwijnen. Het is een compact geheel van gedragingen, onthoudingen, overtuigingen, focus en mentale bewustwording van processen die het lijden veroorzaken. Het is niet iets wat aangenomen kan worden (zo van: nu ga ik dit eens doen) en beperkt zich ook niet tot enkele regels die je opvolgt. Het dient een proces van logica te worden, omdat je gaat ervaren dat je middels het achtvoudige pad zo weinig mogelijk lijden veroorzaakt en dat het enorme rust en balans genereert. Gautama de Boeddha beschreef het achtvoudige pad als volgt: 

Zie af van alle negatieve handelingen,

verricht positieve handelingen.

Zuiver je geest,

dit is de leer van hen die verlicht zijn.

Zuiver

Het achtvoudige pad kun je zien als een handleiding voor de drie meditatiemethoden die Gautama ontwikkeld heeft: vipassana, jjhãnas en de vier vormen van cultiveren van aandacht. 

Soms worden er 10 paden beschreven maar de acht zijn het bekendst. Essentie van deze leer ligt in Zuiver, ofwel Juist. Het maakt niet uit hoeveel paden er zijn, het gaat er om dat je alles doet vanuit zuiverheid en dat onzuiverheid leidt tot lijden. Met zuiver wordt het voorkomen van lijden bedoeld, zowel bij jezelf als bij een ander. Het achtvoudige pad is geen doctrine, regels of wetten waar men zich aan moet houden. Het zijn uitnodigingen om bij jezelf te rade te gaan (Suttã, Maya of Pañña) en te ervaren.

In Samsara (het dagelijkse leven) dient een bepaalde zuiverheid aanwezig te zijn, wil iemand zover zijn om überhaupt te kunnen gaan beginnen met een spirituele filosofie. Middels het zuiver spreken, handelen en levensonderhoud ontstaat morele zuiverheid waarbij de eerste edele waarheden ingezien worden. Meditatie is de methode om dieper inzicht te krijgen, te beginnen met concentratie (Samãdhi). Hierin worden zuivere concentratie, zuivere neutraliteit en zuivere observatie ontwikkeld. Samãdhi kan alleen ontwikkelen bij een stevige siltã en deze twee versterken en ondersteunen elkaar nog eens. Vanuit die samenwerking treedt wijsheid en inzicht op (pañña).

Hoewel de acht paden in een vaste volgorde worden uitgelegd is er tijdens het beoefenen ervan geen volgorde aanwezig. Ontwikkeling vindt plaats op het pad als geheel. De acht stappen versterken en ondersteunen elkaar. Wil je nog meer weten over dit soort onderwerpen? Lees dan mijn Spiritualiteit Gids!